بر اساس تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا، ریورساید، استفاده از این چت‌بات برای ۱۰ تا ۵۰ پرسش حدود دو لیتر آب مصرف می‌کند. یک مطالعه‌ی پیش‌چاپ از این پژوهشگران که سال گذشته منتشر شد، تخمین زده بود که برای همین تعداد پرسش‌ها تنها یک بطری ۵۰۰ میلی‌لیتری آب مصرف می‌شود، اما اکنون دریافته‌اند که این برآورد کمتر از میزان واقعی بوده است.

شرکت‌های فناوری که هوش مصنوعی قدرتمند توسعه می‌دهند، از آب برای خنک‌سازی، تولید برق و ساخت تراشه‌ها استفاده می‌کنند. این مطالعه که با عنوان «کمتر تشنه کردن هوش مصنوعی» منتشر شده، نسخه‌ی قبلی ChatGPT (GPT-3) را بررسی کرده و قرار است در مجله‌ی Communications of the ACM منتشر شود.

شائولی رن، استاد مهندسی برق و کامپیوتر در دانشگاه ریورساید، بیان کرد که محاسبه‌ی اولیه‌ی مصرف آب بر اساس داده‌های OpenAI در سال ۲۰۲۰ بوده است. اما ارقام جدید منتشر شده در سپتامبر توسط مایکروسافت نشان داد که: «مصرف انرژی GPT-3 حداقل چهار برابر بیشتر از رقمی است که ما استفاده کردیم، که این به معنای افزایش چهار برابری مصرف آب نیز خواهد بود.»

مراکز داده همواره نیاز به خنک‌سازی داشته‌اند، زیرا کامپیوترها اساساً مانند رادیاتورها هستند و بیشتر انرژی آن‌ها به گرما تبدیل می‌شود. با این حال، سرورهایی که برای هوش مصنوعی ساخته می‌شوند، داده‌های عظیمی را پردازش کرده و نیاز به توان بیشتر و سیستم‌های خنک‌کننده‌ی قوی‌تری دارند.

جدیدترین رک‌های سرور هوش مصنوعی معرفی‌شده توسط شرکت Nvidia توان تولید ۱۲۰ کیلووات دارند. دیوید کریگ، مدیرعامل شرکت بریتانیایی Iceotope، که به خنک‌سازی مراکز داده کمک می‌کند، گفت: «این مقدار حرارت واقعاً زیاد است، به حدی که انسان را ذوب می‌کند.»

او توضیح داد که ۱ کیلووات معادل یک بخاری سه‌میله‌ای قدیمی است: «تصور کنید ۱۰۰ تا ۱۲۰ بخاری از این نوع در فضایی به اندازه یک متر مربع و ارتفاع دو متر قرار دارند. این حرارت بسیار زیاد است و هزاران دستگاه از این نوع در یک مرکز داده وجود دارد.»

بسیاری از مراکز داده از سیستم‌های مبتنی بر آب برای خنک‌سازی استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها با برج‌های خنک‌کننده کار می‌کنند که گرما را تبخیر کرده و شبیه یک سیستم تعریق عظیم عمل می‌کند، به این معنی که آب از دست می‌رود. همچنین، این آب باید کیفیتی مشابه آب آشامیدنی داشته باشد، زیرا ناخالصی‌ها می‌توانند به سرورها آسیب برسانند.

بر اساس تخمین‌های صنعت آب، مراکز داده جدیدی که طی پنج سال آینده در بریتانیا ساخته می‌شوند، می‌توانند به همان اندازه آب مصرف کنند که یک شهر به اندازه لیورپول نیاز دارد.

جدیدترین گزارش‌های پایداری شرکت‌های بزرگ فناوری نشان‌دهنده افزایش دو رقمی مصرف آب توسط گوگل (۱۷ درصد)، مایکروسافت (۲۲.۵ درصد) و متا (۱۷ درصد) است.

گوگل در این باره اظهار داشت: «گسترش محصولات و خدمات هوش مصنوعی منجر به افزایش حجم کاری مراکز داده و میزان آب مصرفی مورد نیاز برای خنک‌سازی مؤثر آن‌ها شده است».

آمازون هنوز ارقام کلی مصرف آب خود را منتشر نکرده و معتقد است که این معیار مناسبی برای سنجش نیست. شائولی رن اظهار داشت: «فکر می‌کنم آمازون احتمالاً بیشتر از مایکروسافت آب مصرف می‌کند.» او همچنین افزود که این شرکت نسبت به سایر شرکت‌های فناوری «بسیار رازدار» است.

تمام این شرکت‌ها برنامه‌هایی برای بازگرداندن آب به طبیعت دارند که شامل پروژه‌هایی برای کمک به جریان رودخانه‌ها، جمع‌آوری آب باران، شارژ مجدد سفره‌های آب زیرزمینی و اصلاح سدها می‌شود. همه آن‌ها متعهد شده‌اند که تا سال ۲۰۳۰ «آب مثبت» شوند، یعنی بیش از آنچه مصرف می‌کنند، به طبیعت بازگردانند.

اما این آب کجا بازگردانده می‌شود؟ اغلب اوقات در همان جایی که برداشت شده بازنمی‌گردد، بلکه در مناطقی با «تنش آبی» برداشت می‌شود. مایکروسافت اعلام کرده است که ۴۱ درصد از ۷,۸۴۴ مگالیتر مصرفی خود — معادل ۳,۱۰۰ استخر شنای المپیک — در مناطقی با تنش آبی بوده است.

با آغاز گسترش مراکز داده شرکت‌های فناوری آمریکایی در سطح بین‌المللی، واکنش‌هایی در برابر این اقدام شکل گرفته است. شهر سانتیاگو در شیلی به کانون تنش میان تمایل دولت برای استفاده از مراکز داده جهت رشد اقتصادی و نگرانی‌های مردم محلی درباره تأثیرات زیست‌محیطی تبدیل شده است